شرکت مهندسین مشاور پیمون یزد تقریباً ربع قرن پیش، در سال ۱۳۸۰، با یک نگاه مشخص و متفاوت شکل گرفت؛ نگاهی که «استفاده از قابلیتهای بومی و محیطی» را محور اصلی طراحی معماری میدانست. حسین مهدویپور، بنیانگذار و عضو هیأتمدیره شرکت، وقتی از آغاز این مسیر صحبت میکند، روی همان نقطه تأکید میکند و میگوید:
«ما از روز اول باور داشتیم معماریای در ایران ماندگار است که روی شانههای اقلیم و فرهنگش بایستد.»
او توضیح میدهد که سه اصل در تمام پروژههای پیمون یزد ثابت مانده است:
استفاده از ظرفیتهای بومی هر منطقه، مشارکت واقعی کارفرما در فرآیند طراحی، و توجه به کارآمدی و بهرهوری بهجای هزینهتراشی و اضافهکاری. نتیجه رعایت همین اصول، به گفته او، ارائه الگوها و خدماتی بوده که «بتواند سهمی در توسعه و آبادانی کشور ایفا کند».
مهدویپور درباره اینکه شرکت چگونه وارد حوزه تخصصی فضاهای آموزشی و فناوری شده، چنین توضیح میدهد:
«مشکلات استانداردهای فضاهای آموزشی در پارک علم و فناوری و آموزش عالی باعث شد گروهی تشکیل بدهیم. همین نیاز، مسیر شکلگیری و توسعه شرکت را تعیین کرد.»
بهمرور، پیمون یزد به مجموعهای تبدیل شد که گرید تخصصی طراحی فضاهای آموزشی، ورزشی و درمانی دارد و خدمات فنی، مشاورهای و طراحی را برای ادارات دولتی، دانشگاهها، بیمارستانها، حوزه بهداشت و درمان و مجموعههای تربیتبدنی ارائه میکند.
در طی این سالها، تقدیرنامهها و نشانهای مختلفی هم به شرکت اهدا شده است؛ از جمله تشویقنامه دانشگاه رازی بابت تدوین الگوی نگهداری، تشویقنامه یونسکو برای مشارکت در احیای محله نبادان ابرکوه، تقدیر صندوق بازنشستگی برای دهکده گردشگری غرب کشور، و لوحهای افتخار متعدد برای طراحی یادمانهای شهدای خاتم، شاهدیه و شهید زرتشتی. مهدویپور درباره این افتخارات میگوید:
«اینها برای ما صرفاً چند لوح نیستند. بلکه نشان دهنده این است که ما مسیر درستی را پیش گرفتهایم.»
پروژههایی که پیمون یزد انجام داده نیز گستره قابلتوجهی دارد؛ از دانشگاه هنر و معماری دانشگاه رازی و طرح جامع توسعه دانشگاه لرستان گرفته تا پروژههای دانشگاه یزد و پارکهای علم و فناوری لرستان، سبزوار و همدان. او میگوید در همه این پروژهها، کار شرکت تنها طراحی فیزیکی نبوده و ضوابط، مقررات، برنامههای راهبردی و طرحهای توسعهای نیز توسط آنها تدوین شده است.
وقتی از چالشهای این مسیر میپرسیم، مهدویپور نگاهش را به آینده میبرد:
«یکی از بزرگترین چالشهای حوزه ما مسئله توسعهیافتگی کشور است. پارکهای علم و فناوری در چند دهه اخیر تغییرات جدی کردهاند و ما باید بتوانیم این تغییرات را پیشبینی کنیم.»
مهدویپور در توضیح تفاوت رویکرد پیمون یزد با برخی شرکتهای فعال در این حوزه میگوید که بخش قابل توجهی از مجموعهها صرفاً به تهیه نقشههای اجرایی محدود میشوند، در حالی که به اعتقاد او، طراحی در حوزه آموزش عالی نیازمند نگاه تحلیلی و آیندهنگر است. او توضیح میدهد:
«موضوع تنها تهیه نقشه نیست. مهم است که بدانیم دانشگاه نسل جدید چه ویژگیهایی باید داشته باشد و بر اساس همین شناخت بتوان کار پژوهشی و برنامهریزی انجام داد. رویکرد ما بر همین مبنا شکل گرفته است.»
در بخش پایانی گفتوگو نیز او توصیهای برای مجموعههای تازهوارد بیان میکند و بر اهمیت بنیانهای نظری تأکید دارد. وی میگوید:
«ورود به این حوزه زمانی نتیجه میدهد که مباحث نظری و تحلیلی جدی گرفته شود. اگر کار بر این پایه آغاز شود، حوزه فعالیت گسترده است؛ اما تکرار طرحها و الگوهای موجود نمیتواند مسیر موفقی ایجاد کند. نوآوری زمانی اتفاق میافتد که جریانهای فکری و مبانی نظری بهطور مستمر دنبال و بررسی شوند.»
پیمون یزد؛ روایت یک رویکرد متفاوت در معماری آموزشی کشور
11
آذر
وزارت علوم تحقیقات و فناور
